طبق گزارش پایگاه کلام قلم، اندورفین یکی از هورمونهای بدن است که روی مسائل روحی-روانی افراد تاثیر زیادی است.
مقدمه
هورمون اندورفین (Endorphin Hormone) یکی از مهمترین نوروترنسمیترها در بدن انسان است که بهعنوان مسکن طبیعی عمل کرده و تأثیرات مثبتی بر روی خلق و خو، درد و استرس دارد. این هورمونها در پاسخ به درد، کار شدید بدنی و برخی از احساسات مثبت مانند شادی و عشق ترشح میشوند. این یادداشت به بررسی اثرات هورمون اندورفین در بهبود سلامت روان، کاهش درد و تقویت سیستم ایمنی بدن میپردازد.
- کاهش درد
یکی از شناختهشدهترین نقشهای اندورفینها، کاهش درد است. این هورمونها با اتصال به گیرندههای اپیوئید در مغز و دیگر بافتها، اثرات مسکن قویای دارند که میتواند به کاهش احساس درد کمک کند. پژوهشها نشان دادهاند که ترشح اندورفینها در حین ورزش و فعالیتهای بدنی میتواند اثرات آنتیپین و ضد درد را افزایش دهد (Sculley et al., 1997).
- بهبود خلق و خو
اندورفینها در تنظیم خلق و خو و بهبود احساسات نقش دارند. ترشح این هورمونها بهعنوان یک پاسخ به موقعیتهای خوب و مثبت، احساس شادی و خوشحالی را افزایش میدهد. مطالعات نشان دادهاند که افزایش سطح اندورفینها میتواند به کاهش علائم افسردگی و اضطراب کمک کند (Ruch et al., 2020) بهویژه در افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی، فعالیتهای بدنی میتواند به افزایش سطح اندورفین و بهبود وضعیت روانی کمک کند.
- تقویت سیستم ایمنی
اندورفینها همچنین نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی بدن دارند؛ آنها با افزایش سطح سیتوکینها و آنتیبادیها به تقویت پاسخ ایمن بدن نسبت به عفونتها و بیماریها کمک میکنند. پژوهشها نشان دادهاند که فعالیتهای ورزشی منظم که منجر به ترشح اندورفین میشود، میتواند به افزایش پاسخ ایمنی بدن و کاهش خطر ابتلا به بیماریها کمک کند (McAuley et al., 2000).
- تأثیر در خواب و بهبود کیفیت خواب
اندورفینها میتوانند به بهبود کیفیت خواب نیز کمک کنند. ترشح این هورمونها در طول فعالیتهای فیزیکی و سرگرمیهای خوشایند میتواند به کاهش استرس و نگرانیهای ناشی از فشارهای روزمره کمک کند. مطالعات نشان دادهاند افرادی که سطوح بالاتری از اندورفین دارند، معمولاً خواب بهتری دارند و کمرنگی مشکلات خواب را تجربه میکنند (Prather et al., 2013).
- کاربردهای درمانی
اندورفینها بهدلیل خواص تسکینی و تاثیرات مثبت آنها بر وضعیت روحی، بهطور فزایندهای در درمانهای تکمیلی و جایگزین، از جمله طب سوزنی و درمانهای ورزشی، مورد توجه قرار گرفتهاند. این تکنیکها افزایش ترشح اندورفین و به تبع آن کاهش درد و استرس را هدف قرار میدهند (Gatchel et al., 2007).
جمعبندی و نتیجهگیری
هورمون اندورفین بهعنوان یک عامل تسکیندهنده طبیعی و بهبوددهنده سلامت روانی، نقش بسزایی در بهبود کیفیت زندگی افراد دارد؛ از کاهش درد تا بهبود خلق و خو و تقویت سیستم ایمنی، این هورمونها ابزارهای قدرتمندی در مدیریت سلامت عمومی به شمار میروند. با توجه به تأثیرات مثبت فوق، توجه به روشهای افزایش ترشح این هورمونها میتواند بهعنوان بخشی از استراتژیهای سلامتی و درمانی مورد استفاده قرار گیرد.
تنظیم: علیرضا محمودی فرد – مدرس فیزیولوژی در دانشگاه و مشاور مدیرعامل در امور فناوری اطلاعات و ارتباطات شرکت فناوری و مهندسی پرتو صنعت طلایی
- نویسنده : علیرضا محمودی فرد