به گزارش کلام قلم، مدیریت پروژه، یکی از حیطه‌های عملیاتی و پرکاربرد مدیریت است؛ در این یادداشت مقصود این است که تعاریف این شاخه‌ی مهم مدیریتی را داشته باشیم که در زیر به آن‌ها اشاره می‌شود: – تلفیقی از هنر گردآوری امکانات و انجام کار توسط افراد در سازمان رسمی و همچنین علم تولید و […]
به گزارش کلام قلم، مدیریت پروژه، یکی از حیطه‌های عملیاتی و پرکاربرد مدیریت است؛ در این یادداشت مقصود این است که تعاریف این شاخه‌ی مهم مدیریتی را داشته باشیم که در زیر به آن‌ها اشاره می‌شود:
– تلفیقی از هنر گردآوری امکانات و انجام کار توسط افراد در سازمان رسمی و همچنین علم تولید و پردازش حجم عظیمی از اطلاعات برای برنامه‌ریزی و کنترلِ پروژه.
– مدیریت پروژه، مجموعه قوانینی برای برنامه‌ریزی، هدایت و اجرای پروژه طی زمان معین و با هزینه مشخص است. هدف از مدیریت پروژه، رسیدن به هدف و معیارهایی است که در ابتدای پروژه تعریف شده‌اند. پروژه‌ها شکل‌های مختلفی دارند؛ بعضی موقتی هستند و آغاز و پایان مشخصی دارند؛ چنین پروژه‌هایی، محدوده و منابع تعریف‌شده‌ای هم دارند؛ برخی پروژه‌ها منحصربه‌فرد بوده و مجموعه عملیاتی برای رسیدن به هدف واحدی محسوب می‌شوند.
– مدیریت پروژه، به‌کار بردن دانش، مهارت، ابزار و تکنیک‌ها در فعالیت‌های پروژه است تا نیازهای عوامل پروژه و انتظارات از پروژه تامین گردد. مدیریت عمومی، محدوده وسیعی از مهارت‌ها را شامل می‌شود که از جمله آن‌ها می‌توان امور مالی، سازماندهی، هدایت و رهبری نیروی انسانی و برنامه‌ریزی استراتژیک را نام برد. با توجه به ماهیت و وسعت پروژه، مدیریت پروژه، بخش‌هایی از مدیریت عمومی را در بر می‌گیرد. به‌طور مسلم، مدیر پروژه نباید متخصص در تمام امور باشد، اما برای موفقیت پروژه، مدیر پروژه به‌عنوان مسئول منفرد، هدایت امور را به‌عهده دارد؛ جنبه‌های فنی پروژه نیز باید مدیریت شود. در پروژه‌های کوچک، انتظار می‌رود که مدیر پروژه به‌عنوان متخصص فنی و همچنین به‌عنوان مدیر عمل کند؛ به‌طور کلی، با توجه به اندازه پروژه، بخش‌هایی از مدیریت پروژه، مدیریت عمومی و مدیریت فنی، با هم همپوشانی دارند (هر چه اندازه پروژه کوچک‌تر باشد، سطح همپوشانی بیشتر می‌شود).
– موسسه مدیریت پروژه (PMI)، مدیریت پروژه را این‌گونه توصیف می‌کند: “مدیریت پروژه، به‌کارگیری دانش، مهارت‌ها، ابزارها و تکنیک‌ها در فعالیت‌های پروژه برای برآوردن نیازهای پروژه است”. ماهیت پروژه‌ها همیشه پویا، نامطمئن و متفاوت از یکدیگر است. چرخه عمر پروژه همراه با ریسک، تغییرات و حتی گاهی اوقات شکست است؛ بنابراین، برای پر کردن این شکاف‌ها و رسیدن به هدف پروژه در بودجه، زمان، محدوده و کیفیت، کلیه سازمان‌های پروژه‌محور مانند شرکت‌های ساختمانی، شرکت‌های مشاوره و شرکت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطاتICT) ) به مدیران پروژه آموزش دیده، شایسته، رهبر و با تجربه نیاز دارند. از جمله مهم‌ترین عناصر برای یک مدیر پروژه موفق، ترکیبی از دانش، مهارت، رهبری، توانایی و نگرش شخصی است که برای تکمیل موفق پروژه، ضروری است.
پروژه‌ها اغلب «عوامل تغییر» هستند و از این‌رو برای هدایت نوآوری و تغییر مورد نیاز برای مقابله با چالش‌های بزرگ، اساسی هستند. بسیاری از تحقیقات مدیریت پروژه، تئوری‌ها را در سراسر رشته‌ها، از جمله مطالعات تجاری، سازمانی و مدیریتی، به چالش می‌کشند و به توسعه نظریه‌های جدید، از جمله آن‌هایی که مختص پروژه‌ها و سازمان‌های موقت هستند، کمک می‌کنند. پروژه ها واحدهای تجزیه و تحلیل مفیدی هستند، تحقیقات مدیریت پروژه برای بارورسازی علمی ایده‌آل است و محققان مدیریت پروژه از دانشگاهیان سایر جوامع برای شرکت در گفتگوهای پربار استقبال می کنند.
مهارت‌های حرفه‌ای برنامه‌ریزی پروژه، تجزیه و تحلیل ریسک، طراحی اخلاقی، ارتباطات و کار در تیم‌های بین حرفه‌ای اکنون به‌عنوان مهارت‌های مهندسی اصلی شناخته می‌شوند؛ اغلب، آن‌ها در آموزش مهندسی از طریق پروژه‌های تیمی مورد توجه قرار می‌گیرند.
در شکل زیر، تصویری از هنری گانت (۱۸۶۱–۱۹۱۹)، پدر تکنیک‌های طرح‌ریزی و کنترل ارائه شده است.
علیرضا محمودی‌فرد – مشاور بازاریابی صادراتی در کشورها، در مرکز مشاوره کسب و کار و خدمات کارآفرینی و اشتغال پرتو مدیران خلیج فارس
- نویسنده : علیرضا محمودی فرد
