طبق گزارش پایگاه کلام قلم، یکی از ابزارهای مدیریتی رایج درخصوص بهبود عملکرد در سازمان‌های مختلف، مدل تعالی سازمانی بالدرج است.
مقدمه
مدل تعالی سازمانی بالدرج (Baldrige Excellence Framework) به‌عنوان یک ابزار مدیریتی برای بهبود عملکرد سازمان‌ها و دست‌یابی به نتایج پایدار، شناخته می‌شود. این مدل در سال ۱۹۸۷ توسط وزارت بازرگانی ایالات متحده ایجاد شد و به‌خصوص برای سازمان‌های مختلف صنعتی و خدماتی، مناسب است. در این یادداشت، به بررسی اجزای اصلی مدل بالدرج و تأکید خاص آن بر جنبه‌های منابع انسانی پرداخته خواهد شد.
اجزای مدل تعالی سازمانی بالدرج
مدل بالدرج شامل هفت عنصر کلیدی است که در دو دسته اصلی تقسیم‌بندی می‌شوند: معیارها و نتایج.
- معیارهای کلیدی
رهبردها یا تکنیک‌های رهبری (Leadership): نحوه رهبری و مدیریت سازمان برای ایجاد فرهنگ تعالی و ارتقاء عملکرد سازمانی.
برنامه‌ریزی استراتژیک (Strategic Planning): فرآیندهای مربوط به تعیین اهداف و استراتژی‌ها به‌منظور دست‌یابی به تعالی.
مشتریان (Customers): تمرکز بر نیازها و انتظارات مشتریان به‌عنوان محور اصلی عملیات سازمان.
اندازه‌گیری، تحلیل و مدیریت دانش (Measurement, Analysis, and Knowledge Management): جمع‌آوری و تحلیل داده‌ها به‌منظور بهبود تصمیم‌گیری و عملکرد.
کارکنان (Workforce): روش‌ها و سیاست‌های مربوط به جذب، توسعه و حفظ نیروی کار با توجه به توانمندی‌ها و رضایت آن‌ها.
فرآیندها (Processes): روش‌های طراحی، مدیریت و بهبود فرآیندها به‌منظور ارائه خدمات و محصولات با کیفیت.
نتایج (Results): ارزیابی نتایج عملکرد سازمان از نظر مالی و غیرمالی.
- تأکید بر منابع انسانی
مدل بالدرج به‌طور خاص منابع انسانی را به‌عنوان یکی از معیارهای کلیدی در نظر می‌گیرد.
تأثیر منابع انسانی بر تعالی سازمانی
جذب و نگهداری استعدادها: سازمان‌های موفق به جذب و حفظ استعدادهای برتر خود توجه ویژه‌ای دارند. این امر شامل استفاده از ظرفیت‌های جذب پیشرفته، ارائه مزایا و پاداش‌های رقابتی و ایجاد فرهنگ سازمانی انگیزشی است.
آموزش و توسعه: سرمایه‌گذاری در آموزش و توسعه کارکنان به‌منظور بهبود مهارت‌ها و افزایش توانمندی‌ها، یکی از اجزای کلیدی است که به تشویق نوآوری و بهبود مستمر کمک می‌کند.
فرهنگ سازمانی: ایجاد یک فرهنگ سازمانی مثبت و حمایت‌کننده می‌تواند به ارتقاء ارتباطات داخلی و همکاری میان کارکنان کمک کند؛ این امر موجب افزایش رضایت شغلی و بهره‌وری می‌شود.
مشارکت کارکنان: فراهم کردن فرصت‌های مشارکت برای کارکنان در فرآیندهای تصمیم‌گیری، به تقویت حس مالکیت و مسئولیت‌پذیری آن‌ها کمک می‌کند.
ارزیابی عملکرد: استفاده از سیستم‌های ارزیابی عملکرد منطبق با اهداف سازمان و ارائه بازخورد مستمر به کارکنان، به بهبود مستمر و افزایش تعهد کارکنان منجر می‌شود.
نمونه‌های عملی
برخی از سازمان‌هایی که از مدل بالدرج پیروی کرده و به تعالی رسیده‌اند، شامل موارد ذیل می‌شود:
مؤسسه‌های آموزشی: بسیاری از دانشگاه‌ها و مؤسسه‌های آموزشی به‌منظور بهبود فرآیندهای یاددهی و یادگیری از مدل بالدرج استفاده کرده‌اند.
سازمان‌های خدماتی: شرکت‌های بزرگ خدماتی، مانند هتل‌ها و شرکت‌های بیمه، برای ارائه خدمات با کیفیت و رضایت مشتری بالا، تأکید زیادی بر منابع انسانی دارند.
جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
مدل تعالی سازمانی بالدرج به‌عنوان یک چارچوب جامع، به سازمان‌ها کمک می‌کند، تا با تأکید بر منابع انسانی، به تعالی و بهبود عملکرد دست یابند. شناسایی و تقویت جنبه‌های مربوط به منابع انسانی می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی تأثیری مثبت بر دست‌یابی به نتایج مطلوب و افزایش جذابیت سازمان داشته باشد.
با تدوین: علیرضا محمودی فرد – مشاور مدیرعامل در امور فناوری اطلاعات و ارتباطات شرکت فناوری و مهندسی پرتو صنعت طلایی
- نویسنده : مهندس علیرضا محمودی فرد
