طبق گزارش کلام قلم، بدون تردید کاکائو جزو پرطرفدارترین مواد خوراکی در جهان است؛ به‌طوری‌که بسیاری از انواع خوراکی‌هایی که به همراه کاکائو تولید می‌شوند (همانند شکلات، بستنی، کیک، شیرینی، کیک تولد و …)، پرمخاطب‌تر بوده و هزینه‌ی خرید آن‌ها نیز بیشتر است.
مقدمه
کاکائو، ماده اولیه شکلات و یکی از محبوب‌ترین خوراکی‌ها در جهان، از دانه‌های درخت کاکائو به‌دست می‌آید. این ماده نه تنها طعمی لذیذ دارد، بلکه دارای خواص تغذیه‌ای و سلامتی متعددی نیز می‌باشد. در این یادداشت، به بررسی فواید و مضرات کاکائو پرداخته می‌شود.
۱. فواید کاکائو
۱.۱. حاوی آنتی‌اکسیدان‌های قوی
کاکائو به‌ویژه در شکل‌های خالص و کم‌مصرف (مانند پودر کاکائو) حاوی مقادیر بالایی از فلاونوئیدها و آنتی‌اکسیدان‌ها است؛ این ترکیبات به کاهش استرس اکسیداتیو در بدن کمک می‌کنند و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی را کاهش می‌دهند.
۱.۲. بهبود سلامت قلب
تحقیقات نشان داده است که مصرف کاکائو می‌تواند به بهبود عملکرد عروق خونی کمک کند و فشار خون را کاهش دهد. فلاونوئیدهای موجود در کاکائو، موجب گشاد شدن عروق و بهبود جریان خون می‌شوند.
۱.۳. تقویت عملکرد شناختی
برخی از مطالعات نشان می‌دهند که کاکائو می‌تواند عملکرد شناختی را بهبود بخشد. ترکیبات موجود در کاکائو ممکن است به افزایش جریان خون به مغز کمک کنند و بدین‌ترتیب تمرکز و حافظه را تقویت نمایند.
۱.۴. کاهش استرس و بهبود خلق و خو
کاکائو حاوی ترکیباتی است که می‌توانند به افزایش سطح سروتونین و اندورفین در مغز کمک کنند؛ این ویژگی ممکن است به بهبود خلق و خو و کاهش اضطراب و افسردگی منجر شود.
۱.۵. تقویت سیستم ایمنی بدن
فلاونوئیدها و مواد مغذی در کاکائو می‌توانند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کنند و در نتیجه بدن را در برابر عفونت‌ها و بیماری‌ها مقاوم‌تر کنند.
۲. مضرات کاکائو
۲.۱. محتوای قند و چربی
بسیاری از محصولات شکلاتی حاوی مقدار زیادی شکر و چربی‌های اشباع هستند که می‌توانند منجر به افزایش وزن و مشکلات مختلف بهداشتی، از جمله دیابت نوع ۲ شوند؛ بنابراین، مصرف خوراکی کاکائویی که حاوی قند می‌باشد، باید با احتیاط انجام شود. در این‌خصوص، مصرف شکلات تلخ، در اولویت است.
۲.۲. حساسیت به کافئین
کاکائو حاوی مقدار کمی کافئین است. افرادی که به کافئین حساس هستند ممکن است عوارضی چون بی‌خوابی، عصبی بودن و اضطراب را تجربه کنند.
۲.۳. وجود مواد مضر در شکلات‌های فرآوری شده
بسیاری از شکلات‌های تجاری ممکن است حاوی افزودنی‌ها، مواد نگهدارنده یا رنگ‌ها باشند که می‌توانند مضراتی برای سلامت داشته باشند. انتخاب محصولات طبیعی و باکیفیت، بسیار مهم است.
۲.۴. مشکلات گوارشی
مصرف زیاد کاکائو برای برخی افراد ممکن است منجر به مشکلات گوارشی شامل نفخ و معده‌درد شود. افرادی که به مواد موجود در کاکائو حساسیت دارند، باید از مصرف آن پرهیز کنند.
۳. جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
کاکائو با خواص غذایی و سلامتی خود می‌تواند به‌عنوان یک ماده مفید و بسیار لذیذ و محبوب در رژیم غذایی محسوب شود؛ با این حال، مصرف هوشمندانه و کنترل شده آن، به ویژه در شکل‌های فرآوری شده، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ آگاهی از مزایا و مضرات کاکائو به انتخاب‌های بهتر و تصمیمات درست‌تر کمک خواهد کرد؛ توجه به سلامتی، از هر چیزی مهم‌تر است.
علیرضا محمودی فرد – محقق محتویات مواد غذایی و مشاور مرکز در امور فروش و توسعه صادرات در مرکز تحقیقاتی و عملیاتی توسعه تجارت فروش و صادرات
- نویسنده : علیرضا محمودی فرد
