فسیل گردشی و دیرینه شناسی در مشرق کپه داغ
فسیل گردشی و دیرینه شناسی در مشرق کپه داغ

ژئوتیم فریمان متشکل از: ۱_ استاد دکتر علی اصغر مریدی فریمانی( پیشکسدت گروه زمین شناسی دانشگاه سیستان و بلوچستان) ۲_ مهندس علی شاملوئیان (جامعه مهندسین معدن خراسان ) ۳_دانشور گرامی حسن صادقی یونسی (پیشکسوت دانشگاه پیام نور ) به گزارش کلام قلم، سازند مزدوران از سازندهای زمین‌شناسی ایران در کپه‌داغ با سن ژوراسیک پسین است. […]

ژئوتیم فریمان متشکل از:
۱_ استاد دکتر علی اصغر مریدی فریمانی( پیشکسدت گروه زمین شناسی دانشگاه سیستان و بلوچستان)
۲_ مهندس علی شاملوئیان
(جامعه مهندسین معدن خراسان )
۳_دانشور گرامی حسن صادقی یونسی (پیشکسوت دانشگاه پیام نور )

به گزارش کلام قلم، سازند مزدوران از سازندهای زمین‌شناسی ایران در کپه‌داغ با سن ژوراسیک پسین است. مقطع نمونه و نام این سازند از تنگ مزدوران، واقع در بستر کشف‌رود (مشرق کپه‌داغ) گرفته شده است. از نظر سنگ‌شناسی شامل آهک ضخیم‌لایه تا ماسیف به رنگ روشن، آهک دولومیتی متخلخل و دولومیت است که ضخامت آن در برش الگو حدود ۵۰۰ متر است ولی به طرف جنوب شرقی به سرعت کاهش می‌یابد، به نحوی که سرانجام رخساره‌های مشابه سازند شوریجه (ماسه‌سنگ‌ها و سنگ‌های قرمز تخریبی و سنگ‌های تبخیری) جانشین آهک و دولومیت‌های مزدوران می‌شود، ولی به سمت شمال غرب، ضخامت آن افزایش می‌یابد و نزدیکی شهرک سیرزار ضخامت آهک مزدوران به ۱۴۰۰ متر می‌رسد.
سازند مزدوران در مقطع نمونه، بدون دگرشیبی واضحی بر روی سازند کشف‌رود (شمشک) قرار می‌گیرد و به وسیله رسوبات تخریبی قرمز رنگ سازند شوریجه پوشیده می‌شود. بر اساس فسیل‌های موجود، سن این سازند، آکسفوردین ـ کیمریجین (ژوراسیک پسین) تعیین شده است. سازند مزدوران تا اندازه‌ای با آهک لار در البرز مرکزی و آهک اسفندیار در طبس معادل است.
پژوهشگران در محدوده روستای زلوغال و دریاچه بزنگان و نیز محدوده های دیگر نظیر مزداوند موفق به رویت سازندهای متفاوت و برخی از فسیل ها شدند.بطور مثال سنگواره(فسیل)با قدمت ۱۷۰ میلیون سال قبل از این قبیل است.پدیده های ژئوموفولوژیکی شامل اشکال ناهمواری تافونی(لانه زنبوری) ، آبکندها، گالی ها، فرسایش پاگاوی …مورد بررسی و واکاوی قرار گرفت.پژوهشگران در بخش مزداوند علی رغم وجود پیشینه تاریخی و وجود آثار تاریخی؛ و وجود دریاچه بزنگان و غارهای زیبای مزداوند و بزنگان و خصوصا فسیل گردشی(ژئو توریسم)می توان بخشی از صنعت توریسم را فعال تر از گذشته نمود.

ارسال گزارش: حسن صادقی یونسی


 

نام : Terebratula – Brachiopoda
محل پیدایش: سازند مزدوران
سن : ژوراسیک پسین ( ۱۶۰ میلیون سال )

 

نام : Exogyra – Gastropoda
محل پیدایش : سازند کلات ، دریاچه بزنگان
سن : کرتاسه فوقانی ( senonian ) ( ۸۰ میلیون سال )